Kalça, vücudumuzdaki en büyük eklemlerden biridir. Kalça protezi ameliyatı günümüzde çok sık yapılan, cerrahi tecrübenin arttığı, protez üretim kalitesi artmış, ameliyat sonrası fizik tedavi ve aile bilinçliliği artmış durumdadır.
Bu gelişmeler sayesinde kalça protez ameliyatları ülkemizde ve hastanemizde % 95 lerin üzerinde bir başarıyla yapılmaktadır.
Kalça kireçlenmesi nedenleri;
Kalça ağrısı ve sakatlanmasının en sık karşılaşılan nedeni “artrit”tir. “Osteoartrit”,(sebebi bilinmeyen yaş ve kiloyla ilişkili olan,) “romotoid artrit”(iltihaplı eklem romatizması olarak bilinen) ve “travmatik artrit”(kalça bölgesinde daha önceki kırıklara bağlı gelişen) sıklıkla görülen kalça kireçlenmesi nedenleridir.
Hastalarımıza ayrıntılı bir muayene sonrasında;
Kalça ağrısı yürüme, eğilme, merdiven inip çıkma gibi gündelik aktivitelerinizi kısıtlıyorsa,
Kalça ağrısı gece ya da gündüz dinlenirken de devam ediyorsa,
Ağrı kesiciler sonuç vermiyorsa,
Fizik tedavi, baston ve koltuk değneği kalçanızdaki ağrıyı azaltmada yardımcı olamıyorsa ameliyat zamanı gelmiş demektir.
Kalçanızdaki tahribat ya da şekil bozukluğunun derecesini belirlemek için röntgen istenecektir.
Total kalça protezi ameliyatından sonra hastalar genellikle aşağıdaki yararları görür:
Kalça eklem hareketleriniz artar.Ağrılar kesilir ya da çok azalır. Hatta ameliyat ağrıları bile birkaç hafta içinde geçer. Diz, kalça ve bel bölgesindeki ağrılarınız azalır.
Bacaklarınızı daha rahat kullanırsınız ve böylece kaslarınız daha fazla güç kazanır.
Günlük işlerinizi ve fazla ağır olmayan etkinlikleri yapabileceğiniz için yaşam kaliteniz yükselir.
Ancak kuşkusuz kalça protezi ameliyatı, kalça sorununuz baş göstermeden önce yapamadığınız hareket ve aktivitelerin tümünü yapmanızı sağlamayacaktır.
Cerrahi müdahale sonrası, koşu, darbe içeren ya da yüksek performans gerektiren sporlar gibi aktiviteleri yaşamınız boyunca yapmamanız gerekir.
Normal bir kullanım ve aktiviteyle bile yapay eklem (protez) zamanla yıpranacaktır. Eğer ağır hareketler içeren aktivitelerde bulunursanız ya da aşırı kiloluysanız, bu yıpranma hız kazanacak ve protezin yerinden oynayıp ağrıya yol açmasına sebep olacaktır.
Ameliyata Hazırlık
Ameliyat öncesinde sağlığınıza iyi bakmanız gerekmektedir. Ağız ve diş sağlığınız konusunda sorunuz varsa doktorunuzla paylaşın.. Sigara içiyorsanız, ameliyattan önce bırakın. Ameliyattan önce vücudunuzda herhangi bir enfeksiyon varsa,idrar yolu enfeksiyonu, nezle, grip, mantar gibi tedavisi yapılmalıdır. Şeker ya da yüksek tansiyon gibi kronik bir rahatsızlığınız varsa kontrolü yapılmalıdır.
Ameliyat öncesi rutin kan tahlilleri,akciğer grafisi, idrar tahlilleri,kalp EKG ‘si ile anestezi ve ortopedi hekimince tekrar değerlendirilir. Ameliyata engel bir durum yoksa ameliyat zamanı planlanır.Bir gün önceden duş alınır. Ameliyattan önce enz az 8 saatlik aç olmak gerekir.Yüzük, bilezikkolye, küpe takma, diş,varsa çıkarılır..İdrar sondası takılır, profilaktik antibiyotik yapılıp ameliyata alınr.
Ameliyat sonrası;
Fizyoterapist eşliğinde 1. Gün ayağa kaldırıp yürütülmekte ve kas güçlendirici egzersizler başlanmakta. Yaklaşık 5-7. günlük tıbbi tedavi ve takip sonrası taburcu olmakta.
Taburcu olduktan sonra; Önerilen ilaçlarınızı düzenli kullanın, yaklaşık 20 gün tavsiye edilen kan sulandırıcı iğnenizi düzenli uygulayın. İyileşme sürecinin ilk safhalarında merdiven inip çıkmamaya özen gösterin. Evde ayağınızın altından kayabilecek hafif halı ve kilimleri kaldırınız. Dikişler alınıncayakadar duş almayınız. Kalça protezi ameliyatından sonra evdeki tüm aktiviteleriniz için size yardımcı olabilecek biri olması önemlidir.
Kalça protezi ameliyatından sonra yapay bir kalça ekleminin doğal bir kalça gibi bükülmesi ve dönmesi mümkün değildir.
Oturmak; için sert ve yüksek sandalyeleri ya da kolçaklı koltukları tercih edin.
Bacak bacak üstüne atmayın.
Otururken bacaklarınızı bitiştirmek yerine ayrık tutun.
Ayakta dururken ve oturur pozisyonda gövdeniz bel seviyenizden aşağıda olacak şekilde eğilmeyin.
Merdiven çıkarken ilk önce sağlam bacağınızla, inerkende ameliyatlı bacağınızla adım atın Düzenli olarak dinlenerek yürüyüş yapın.
Yapabileceğiniz basit egzersizler;
1) Amelitaylı bacağı kalça ile gövde arasındaki açı EN FAZLA 90 derece olana kadar dizinizi büküp yukarı kaldırın. Ayağınız yerden 15-20 cm yerden kesilsin sonra tekrar yere basın.
2) Bacağınızı yana doğru diziniz düz iken yana doğru yavaş yavaş açınız sonra yavaş yavaş kapatınız.
3) Kalçalarınızın üzerinde dönerken dirseklerinizi kullanın , vücudunuzu düzgün tutun ve protezli bacağınızı önce indirin, Bacağa dönme hareketi yaptırmaktan kaçının.Önce yatağın kenarında birkaç dakika oturun, protezli bacak önde olacak şekilde sağlam bacağınıza yüklep kalkın.
4) Oturma: Kollu , yüksek , düzgün , yüksek aralık bir sandalyeye oturun. Sandalyeye oturana kadar yavaş yavaş hareket edin Protezli bacağı biraz önde ve düz tutun. Oturun ve arkaya yaslanın. Hep biraz arkaya kaykılmış olarak oturun. Hareketleri sondan başa doğru yaparsanız ayağı kalkarsınız. Tuvalete otururkende aynı yöntemi uygulayın.
ÖNEMLİ;Kalça ağrısı, baldır ve bacakta ağrı - şişme, ameliyat yerinde kızarma - yanma ve sızıntı, yüksek ateş, göğüste ağrı ve solunum güçlüğü gibi durumlarda mutlaka doktorunuza başvurun.
Ameliyattan sonra 15. Gün, 1. Ay, 3. Ay, 6. Ay, 1. Yıl ve her yılda bir defa ortopedi hekimine kontrole geliniz.Kontrol muayenelerinizi ihmal etmeyin.
Yeni Kalçanızın uzun ömürlü olması şunlara mutlaka uymalısınız; Kalçanızı 90 dereceden fazla bükmeyin.Bacaklarınızı çaprazlamayın ve bacak bacak üstüne atmayın. Protezli tarafı içe çevirmeyin. Hasta tarafa yan yatmayın.