Diz Protezi Ameliyatı

Dizde diğer tedavi yöntemlerine cevap vermeyen kireçlenmeler diz protezi ile tedavi edilir.

Protez denince dizde eklem yapan üç kemiğin eklem yüzeylerinin kesilerek çıkarılması ve bu yüzeylerin metal ve plastik parçalar ile kaplanmasıdır.

Diz protezi ameliyatı günümüzde bir çok merkezde yapılan, deneyim ve başarının arttığı, diz kireçlenmesine bağlı hayattan bezdiren,inatçı ağrılarda çok iyi yanıt alınan bir tedavi yöntemidir. En sık karşılaşılan soru yapılan diz protezinin nekadar ömrü olduğudur. Burada hastanın kişisel özellikleri; yaş, cinsiyet, ağırlık ve hareket seviyesi belirleyicidir. İyi ellerde yapılması şartıyla tüm hastaların %98’inde protez 20-30 yıl kadar  dayanır. Tecrübeli merkezde, deneyimli ekip ve kaliteli protez seçimiyle, hasta doktor uyumu ve önerilerin tam yerine getirilmesiyle sonuçları daha başarılıdır.

Normal bir dizde dört adet bağ, dizin kemiklerinin birbiri ile bağlantısını ve koordinasyonunu sağlar.Artritli bir dizde bu bağların yapıları bozulabilir.Diz protezi uygulamalarında bu bağlardan bazıları eklem yüzeyleri ile birlikte kaldırılır ve yeni yapma yüzeyler ile değiştirilir.Konulan parçaları yerinde tutmak üzere 2 yol mevcuttur.Bunlardan biri polimetimetakrilat adı verile çimento ile tespittir. Diğeri ise özel hazırlanan ve kemiğin gelişimine uygun olarak kemikle bütünleşen parçalardan oluşan protezlerdir.

Bugün diz protezlerinin büyük çoğunluğu çimentolu olarak yapılmaktadır.Çimentolu protezlerin uyumu mükemmel olup 30 yıl kadar dayanabilmektedir.Bu süreyi hastanın kilosu,genel sağlık koşulları,aktivite düzeyi arttırıp, azaltabilmektedir.Çimentonun avantajı gerek kemikle protezi birbirine bağlayan bir yapı olması gerekse katı bir maddenin ortama kattığı biomekanik güçtür.Bugün için kullanılan materyallerde kırılma olayı son derece azdır,kemikten gevşeyebilmeleri bir sorundur.

Sonuç olarak diz protezi cerrahisi bazı sorunları olsada bugün için dizin biomekaniğini düzenleme de etkili bir tedavi yöntemidir. Hastaların operasyonun ertesi günü yürümelerine, 2. gün tuvalete oturmalarına izin verilir. Dikişler ortalama 15 günde alınır ve sonrasında banyoya izin verilir. Hasta operasyonun ertesi gününden itibaren diz bükme ve adele güçlendirme akzersizlerine başlanır. Bu ekzersizler diz fonksiyonlarının tamamen kazanılmasına kadar devam eder. Genellikle 6. haftada tüm diz fonksiyonları geri döner. Dizde şişlik ve protezin varlığını hastalar 3-6 ay hissedebilirlerse de yürüme ilk haftadan sonra ağrısızdır.

Diz protezinin iyi ellerde yapılması kadar ameliyathane ve ameliyat sonrası bakım hizmetleride çok önemlidir. Bu operasyonun en önemli komplikasyonu % 1-2 oranında enfeksiyondur.(en iyi ameliyathane şartlarında). Enfeksiyon gelişirse ek cerrahi prosedürler gerekebilir. Damar ve sinir yaralanması riski neredeyse yoktur.


DİZ PROTEZ AMELİYATI OLACAKLARA UYARI VE ÖNERİLER

Diz  eklem hareketleriniz artar. Ağrılar kesilir ya da çok azalır. Hatta ameliyat ağrıları bile birkaç hafta içinde geçer. Diz bölgesine ilave  kalça ve bel bölgesindeki ağrılarınızda azalır. Bacaklarınızı daha rahat kullanırsınız ve böylece kaslarınız daha fazla güç  kazanır. Günlük işlerinizi ve fazla ağır olmayan etkinlikleri yapabileceğiniz için yaşam kaliteniz yükselir.
Ancak kuşkusuz diz protezi ameliyatı, bu sorunlarınızdan önce yapabildiğınız hareket ve aktivitelerin tümünü yapmanızı sağlamayacaktır.
Cerrahi müdahale sonrası, koşu, darbe içeren ya da yüksek performans gerektiren sporlar gibi aktiviteleri yaşamınız boyunca yapmamanız gerekir.. Eğer ağır hareketler içeren aktivitelerde bulunursanız ya da aşırı kiloluysanız, bu yıpranma hız kazanacak ve protezin yerinden oynayıp ağrıya yol açmasına sebep olacaktır.

Ameliyata Hazırlık

Sigara içiyorsanız, ameliyattan önce bırakın. Ameliyattan önce vücudunuzda herhangi bir enfeksiyon varsa,diş apsesi, idrar yolu enfeksiyonu, nezle, grip, mantar gibi tedavisi yapılmalıdır. Şeker ya da yüksek tansiyon gibi kronik bir rahatsızlığınız varsa kontrolü yapılmalıdır.
Ameliyat öncesi rutin kan tahlilleri,akciğer grafisi, idrar tahlilleri,kalp EKG ‘si ile anestezi ve ortopedi hekimince tekrar değerlendirilir. Ameliyata engel bir durum yoksa ameliyat zamanı planlanır. Bir gün önceden duş alınır. Ameliyattan önce enz az 8 saatlik aç olmak gerekir. Yüzük, bilezikkolye, küpe takma, diş,varsa çıkarılır..

Ameliyat sonrası;

Fizyoterapist eşliğinde 1. Gün ayağa kaldırıp yürütülmekte ve kas güçlendirici egzersizler başlanmakta. Yaklaşık 3-5 günlük tıbbi tedavi ve takip sonrası  taburcu olmakta.

Taburcu olduktan sonra;

Önerilen ilaçları düzenli alınız, kan sulandırıcı iğnenizi 20 gün boyunca düzenli yapınız. İyileşme sürecinin ilk safhalarında merdiven inip çıkmamaya özen gösterin. Evde ayağınızın altından kayabilecek hafif halı ve kilimleri kaldırınız.. Diz  protezi ameliyatından sonra evdeki tüm aktiviteleriniz için size yardımcı olabilecek biri olması önemlidir.

Diz  protezi ameliyatından sonra yapay bir diz ekleminin doğal bir diz eklemi gibi bükülmesi ve dönmesi mümkün değildir.
Oturmak; için sert ve yüksek sandalyeleri ya da kolçaklı koltukları tercih edin.
Bacak bacak üstüne atmayın.
Ayakta dururken ve oturur pozisyonda gövdeniz bel seviyenizden aşağıda olacak şekilde eğilmeyin.
Merdiven çıkarken ilk önce sağlam bacağınızla, inerkende ameliyatlı  bacağınızla adım atın Düzenli olarak dinlenerek  yürüyüş yapın.

Yapabileceğiniz basit egzersizler;

1. Amelitaylı bacağı kalça ile gövde arasındaki açı EN FAZLA 90 derece olana kadar dizinizi büküp yukarı kaldırın. Ayağınız yerden 15-20 cm yerden kesilsin sonra tekrar yere basın.
2. Bacağınızı yana doğru diziniz düz iken yana doğru yavaş yavaş açınız sonra yavaş yavaş kapatınız.
3. Kalçalarınızın üzerinde dönerken dirseklerinizi kullanın , vücudunuzu düzgün tutun ve protezli bacağınızı önce indirin. Önce yatağın kenarında birkaç dakika oturun, protezli bacak önde olacak şekilde sağlam bacağınıza yüklenip kalkın.
4. Oturma: Kollu , yüksek , düzgün , yüksek aralık bir sandalyeye oturun. Sandalyeye oturana kadar yavaş yavaş hareket edin Protezli bacağı biraz önde ve düz tutun.

1. ÖNEMLİ;Kalça ağrısı, diz ağrısı, baldır ve bacakta ağrı - şişme, ameliyat yerinde kızarma - yanma ve sızıntı, yüksek ateş, göğüste ağrı ve  solunum güçlüğü gibi durumlarda mutlaka doktorunuza  başvurun.
   
   Ameliyattan sonra12- 15.gün dikişler alınır. Sonrasında  1. Ay, 3. Ay, 6. Ay, 1. Yıl ve her yılda bir defa ortopedi hekimine kontrole geliniz. Kontrol muayenelerinizi ihmal etmeyin.
   
   Yeni diz ekleminizin uzun ömürlü olması şunlara mutlaka uymalısınız; Dizinizi 90 dereceden fazla bükmeyin.Bacaklarınızı çaprazlamayın ve bacak bacak üstüne atmayın. Protezli tarafı içe çevirmeyin.